Ketirisan kerajaan: Besarkan si kecil tanpa mengecilkan si besar | DagangNews Skip to main content

Ketirisan kerajaan: Besarkan si kecil tanpa mengecilkan si besar

Oleh Datin Paduka Dr. Fatimah Mohamed Arshad

KITA dihujani pelbagai berita ketirisan demi ketirisan yang tidak bermusim tetapi ibarat pekung yang merebak dalam sistem.

 

Baru-baru ini kita dikejutkan RM3.67 bilion disalurkan ke Lembaga Pertubuhan Peladang sepanjang 2019-2022, tetapi yang dibelanjakan untuk pelbagai subsidi hanyalah RM3.2 bilion sahaja. Iaitu RM449 juta tidak dibelanjakan.

 

Bukan itu sahaja, Laporan Laporan Ketua Audit Negara 2019 merekodkan kelewatan penghantaran baja antara 20-200 hari. LKAN menghujahkan ini kerugian besar kepada Kerajaan dan negara. Kelewatan menyebabkan produktiviti menurun lantas pengeluaran. Malahan Tahap Sara Diri atau SSL turut mengecil daripada purata 70% satu dekad yang lepas kepada kepada 65%.

     

Berdasarkan data daripada Kementerian, sebenarnya yang menanggung rugi besar adalah petani. Mengikut kajian LKAN (2023) dan Universiti Putra Malaysia, kelewatan baja memang serius dan terbiar hingga kini. Mengikut LKAN, purata kelewatan baja 155 hari, LKAN 2019 menunjukkan kelewatan 18-220 hari dan kajian-kajian UPM mendapati angka yang hampir serupa.

 

Bukan itu sahaja, selama separuh abad atau 50 tahun, petani telah diberikan satu formula campuran baja untuk semua jenis profil tanah. Bererti ada tiga kos yang dibayar oleh rakyat – perolehan baja, kelewatan dan kualiti baja yang tidak sesuai.

 

Menurut petani, jika berlaku keserentakan kemasukan air, biji benih berkualiti dan baja yang sesuai, hasil padi 5 hingga 6 tan/ha di dalam tangan. Tetapi keserentakan ini jarang berlaku, sama ada benih lambat atau hampa atau baja sampai lewat.


 

Datin Paduka Dr. Fatimah Mohamed Arshad
                Datin Paduka Dr. Fatimah Mohamed Arshad

 


Musim demi musim, petani termangsa daripada kelembapan sistem agihan baja dan benih. Pemusatan agihan baja tanpa sebarang saingan menandinginya menyebabkan agihan yang sangat tidak cekap. Bilangan pembekal benih yang hanya 12 orang menyebabkan kelewatan di samping kualiti benih yang bermasalah.

 

Berdasarkan daripada data Kementerian Pertanian dan Industri Makanan, petani hanya mampu mencapai 3.6 tan/ha dan tidak 5 tan/ha. Bererti petani kerugian sebanyak hampir RM1 bilion kerana tidak mencapai hasil maksimum pada tahun 2020. Bererti, struktur sistem agihan input menjerat pendapatan petani.

 

Agihan baja dan benih di Thailand dilaksanakan oleh petani, koperasi dan usahawan swasta. Bila ramai peserta, persaingan diwujudkan, petani banyak pilihan maka kelewatan dan variasi kualiti baja dan benih diminimumkan. Pada masa yang sama, Thailand mengeluarkan sebanyak 8% baja daripada jumlah penggunaan tempatan.

 

Malaysia masih terperangkap dengan dogma polisi 1960an dan 1970an. Premis polisi era ini mungkin sesuai dengan era itu di mana petani sangat miskin, tiada akses kepada maklumat dan sering termangsa kepada “orang tengah” dan tiada akses kepada kredit.

 

Berdasarkan kepada andaian ini, Kerajaan berpandangan bahawa sektor Kerajaan mampu mengatasi masalah ini dengan melibatkan diri dalam beberapa aspek pengeluaran dan pemasaran. Maka tercetus polisi pemusatan baja dan input pertanian kepada satu agensi.

 

Baja diimport menggunakan dana Kementerian Kewangan dan dicampurkan dengan urea daripada Petronas. Persatuan Peladang Kebangsaan bertanggungjawab menjual baja kepada Persatuan Peladang Negeri yang menjualkannya kepada Persatuan Peladang Kawasan (PPK) dan PPK menjual kepada petani. Kaedah ini membolehkan ketiga-tiga entiti mengambil keuntungan daripada perniagaan yang dibiayai oleh orang awam.

 

Pemusatan dan perolehan Kerajaan yang bernilai besar adalah batas yang subur untuk korupsi seperti yang terbukti dalam kebanyakan kes korupsi di Malaysia. Dan tanpa disedari sebenarnya kos perolehan dan kerugian akibat kelewatan dan ketidakcekapan sebenarnya adalah dibayar oleh awam.

 

Begitu juga andaian bahawa mesin dan kilang-kilang besar akan memberi faedah skala ekonomi. Namun sebaliknya berlaku. Kadar pemotongan ke atas padi telah meningkat daripada 17% pada 1980an kepada lebih daripada 20% sekarang, kadar perolehan beras berkitar 65% berbanding kadar maksimum 75%, kerugian lepas tuai jentuai gandum yang berusia lebih daripada 20 tahun adalah lebih daripada 20%.


 

parafrasa

 


Oleh kerana bilangan jentuai terhad, ia perlu diangkut daripada kawasan MADA ke Selangor. Jentera dan kilang besar yang tidak serasi dengan keperluan sawah kecil hanya membawa ketidakcekapan dan kerugian kepada pesawah kecil.

 

Premis bahawa Syarikat besar monopoli diperlukan untuk mempertahankan kesejahteraan pesawah dan pengguna boleh dipertikaikan. Selama 50 tahun monopoli import dilaksanakan, nasib petani tetap tidak berubah dan pengguna M40 dan B40 membayar harga beras yang tidak menepati kualiti sebenar kerana kegiatan campuran beras yang berleluasa akibat kawalan harga yang ketat ke atas beras tempatan berbanding beras yang diapungkan.

 

Kegiatan arbitraj oleh peniaga menguntungkan penjual dengan mencengkam pulangan kepada petani. Kerjasama antara BERNAS dan kilang swasta memberi mereka syer pasaran yang mencapai lebih dariapda tiga perempat.

 

Malah Rent Seeking Index  BERNAS adalah 1.8 menunjukkan pulangan yang tinggi bagi setiap RM1 yang dilaburkan (mengikut Prof. Fatimah Kari). Industri padi dan beras mengalami deindustrialisasi yang parah kerana industri terkawal menyebabkan tiada pertumbuhan perusahaan mikro kecil dan sederhana (PKMS).

 

Dalam kurun ke21, pasaran telah berubah, dimana akses kepada maklumat terbuka kepada semua. Tua dan muda boleh menggunakan platform online untuk jual beli baja, mesin, padi dan beras dan produk pertanian. Tetapi polisi mengongkong menyebabkan petani padi terketinggalan dan kerugian.

 

Pemusatan baja kepada satu agensi selama lima puluh tahun hanya memberi faedah kepada pegawai atasan agensi dan bukan petani. Walhal jika pasaran dibukakan, persaingan akan wujud, mengundang pelbagai peserta seperti petani, usahawan muda, swasta dan koperasi.

 

Persaingan akan minimumkan kelewatan dan ketidakcekapan malahan mampu menjanakan pelbagai inovasi sama ada apps ICT atau penerapan e-bizness, IoT, blockchain dsbnya. Beban kos kepada Kerajaan atau rakyat diminimumkan. Persaingan membawa pertumbuhan dan mencetuskan pelbagai inovasi. Fungsi agensi bertanggungjawab membangun kapasiti petani dan bukan memperkasakan kekayaan melalui subsidiarinya.

 

Pendek kata, struktur semasa bukan setakat usang, mencengkam petani, tetapi menyekat pertumbuhan dan melemahkan inovasi  tempatan. Sistem perolehan besar menyuburkan korupsi dan ketirisan setiap tahun. Simpton ini menunjukkan keparahan sistem semasa yang memerlukan perubahan besar.

 

Untuk kecekapan dan meminimumkan ketirisan, sistem pemusatan perlu dirungkai dimana perlu dan persaingan digalakkan untuk mengelakkan perolehan besar dan korupsi.


 

irsyad

 


Pembaharuan bermula dengan paradigma baru, yang selari dengan tuntutan era semasa. Oleh kerana lanskap telah berubah dan kebanyakan pesawah adalah kecil, sudah sampai masanya supaya pesawah kecil diperkasakan dengan kapasiti dan peluang untuk memperbaiki prestasi dan meneroka perniagaan yang berkaitan dengan padi dan beras.

 

Perusahaan mikro, kecil dan sederhana atau PMKS perlu diwujudkan dengan lebih banyak untuk mebangunkan industri yang berlandaskan padi dan beras yang kini hanya terbatas kepada tepung beras, beras dan bihun berbanding ratusan keluaran di Thailand dan Jepun.

 

Apabila pesawah kecil diperkasakan dengan peluang pelbagai perniagaan yang berkaitan dengan sawahnya, produktiviti dan  pendapatan akan meningkat. Apabila pasaran baja, input, kilang padi dan monopoli beras dibebaskan secara terpimpin dan tersusun, persaingan dan pertumbuhan akan berlaku.

 

Struktur ini akan mencambahkan start-ups atau pemula untuk berniaga baja, beras, kilang kecil yang pintar. Persaingan dan pasaran terbuka akan meminimumkan ketirisan kerana peserta menanggung kos perniagaan masing-masing.

 

Dan usaha ini tidak akan menjejaskan agensi Kerajaan seperti LPP atau peniaga, dan pengilang besar yang sedia ada. Iaitu, kita perkasakan si kecil tanpa mengecilkan si besar. - DagangNews.com

 

Datin Paduka Dr. Fatimah Mohamed Arshad merupakan Felo Konsultan Institut Pertanian Tropika dan Sekuriti Makanan Universiti Putra Malaysia